Ma kluczowe znaczenie w zwalczaniu chorób zakaźnych w sektorze rolnictwa i hodowli, które mogą mieć poważne skutki ekonomiczne i społeczne. Jej głównym celem jest ochrona zdrowia i dobrostanu zwierząt. Chodzi oczywiście o bioasekurację.

Bioasekuracja może obejmować różne działania, w zależności od rodzaju hodowli. Wśród najważniejszych procedur można wymienić:

1. Ograniczenie kontaktu ze zwierzętami dzikimi – hodowcy powinni ograniczać kontakt ze zwierzętami dzikimi, ponieważ mogą one przenosić choroby na zwierzęta hodowlane.

2. Monitorowanie stanu zdrowia zwierząt – regularne badania weterynaryjne i testy laboratoryjne pomagają w wykryciu chorób na wczesnym etapie.

3. Dezynfekcja i utrzymywanie czystości – hodowcy powinni utrzymywać czystość w miejscach hodowli oraz stosować procedury dezynfekcyjne, takie jak mycie rąk, odzieży i sprzętu.

4. Kontrola dostępu do miejsc hodowli – dostęp do miejsc hodowli powinien być ograniczony, a osoby wchodzące na teren hodowli powinny poddawać się kontrolom weterynaryjnym.

5. Stosowanie odpowiednich procedur podczas transportu – transport zwierząt powinien odbywać się w warunkach minimalizujących ryzyko zakażenia, a osoby transportujące zwierzęta powinny stosować odpowiednie procedury bioasekuracji.

6. Odpowiednie postępowanie z odpadami – hodowcy powinni dbać o odpowiednie postępowanie z odpadami, takimi jak odchody, aby minimalizować ryzyko zakażenia.

7. Edukacja – wszyscy pracownicy hodowli powinni być odpowiednio przeszkoleni w zakresie bioasekuracji i świadomi zagrożeń związanych z chorobami zakaźnymi.

Dezynfekcja na fermach zwierzęcych jest niezwykle ważna w kontekście bioasekuracji, ponieważ zapobiega rozprzestrzenianiu się drobnoustrojów chorobotwórczych w środowisku bytowania zwierząt i człowieka oraz zmniejsza ryzyko pojawienia się chorób zakaźnych w przyszłości. Przed przeprowadzeniem dezynfekcji należy oczyścić i usunąć wszelkie resztki organiczne, takie jak odchody, resztki paszy czy sierść. Dopiero po dokładnym wyczyszczeniu powierzchni, można przystąpić do dezynfekcji. 

Do dezynfekcji na fermach zwierzęcych zwykle stosuje się specjalne środki dezynfekcyjne, które są skuteczne wobec wirusów, bakterii i grzybów. Najczęściej stosowanymi środkami dezynfekcyjnymi są chlor, formaldehyd, jod, kwasy organiczne, ozon czy nadtlenek wodoru. 

Najważniejszym parametrem przy wyborze odpowiedniego środka dezynfekcyjnego jest aktywny czas kontaktu pomiędzy preparatem biobójczym a dezynfekowaną powierzchnią. Bardzo istotnym aspektem jest, aby dany środek wykazywał długotrwałe działanie na drobnoustroje chorobotwórcze. Z tego względu bardzo dobrą perspektywą w kontekście dezynfekcji, jako elementu składowego bioasekuracji, są preparaty zawierające nanocząstki srebra. Nanomateriały charakteryzują się dużym stosunkiem powierzchni do objętości, a więc ich powierzchnia właściwa jest zdecydowanie większa niż w przypadku innych materiałów. Nanocząstki srebra znane są ze swoich właściwości antyseptycznych oraz biobójczych, a środki dezynfekcyjne zawierające je w swoim składzie pozwalają na przeprowadzanie dezynfekcji w obecności zwierząt.

Przestrzeganie zasad bioasekuracji pozwala znacząco ograniczyć stosowanie antybiotyków. Jest to bardzo ważny aspekt w kontekście walki z antybiotykoopornością, która w ostatnich latach stała się poważnym problemem wśród hodowców zwierząt gospodarskich.

Bibliografia:

[1] M. Pomorska-Mól, Dezynfekcja w chlewni ważny element ochrony zdrowia świń (cz. 1), „Lecznica dużych zwierząt” 65, 2022, nr 2, s. 4-12

[2] G. Woźniakowskim, K. Kwiecińska, A. Tokarz, T. Bigaj, K. Polowczyk, Innowacyjność i skuteczność biobójcza nanokompleksów srebra na przykładzie krajowego produktu Silveco+, „Życie weterynaryjne” 97, 2022, nr 6

[3] Z. Pejsak, M. Truszczyński, Bioasekuracja – podstawowy sposób ochrony zwierząt przed chorobami zakaźnymi, „Życie Weterynaryjne” 92, 2017, nr 6